EYT’yi kaçıran kişilere erken emeklilik için 7 formül tek tek açıklandı. Birçok çalışan ise bu detayları henüz bilmiyor…
EYT’Yİ KAÇIRANLAR DİKKAT!
Türkiye’de son EYT yasasının ardından emekli sayısı 16 milyon kişiye ulaştı. 32 milyon civarında da ise sigortalı çalışan bulunuyor. Bu durumda bir emekli vatandaşa ancak 1.5 çalışan düşüyor. Burada olması gereken ise 4 çalışana bir emeklinin düşmesi.
EYT yasasının çıkmasının ardından 2 milyondan fazla sigortalı yaş sınırı olmadan emeklilik imkanına kavuştu. Önümüzdeki dönemlerde şartlarını gerçekleştiren 2 milyona yakın EYT’li daha emekli olacak.
Fakat EYT yasasına girmek için 8 Eylül 1999 öncesi sigortalı çalışan olmak gerekiyor. Daha sonra sigortalı olan kişiler için kadınlarda 58 erkeklerde ise 60 yaş ve 7 bin gün prim şartı gerekiyor.
Fakat yasalarımızda daha erken emekli olmak çin bazı imkanlar da sunulmuş durumda. Şartları sağlayan kişiler de daha az primle ya da daha erken yaşta emekli olabilecek.
Sabah’ta yer alan habere göre, emeklilik gününü belirleyen en önemli etken ise sizin ilk defa sigortalı olarak çalışmaya başladığınız zaman. Hem ödeyeceğiniz prim günü hem de yaş şartı bu tarihe göre belli oluyor.
Öte yandan hangi kurumdan daha çok prim ödediğiniz de önemli bir etken oluyor. Eski ismiyle SSK; Bağ-Kur ya da Emekli Sandığı mensubu olmanız emeklilik tarihinizi ortaya çıkarıyor. Bunların birden fazlasından sigortalı olduysanız hesap farklılaşıyor. Fakat yine de yasalarımız emekliliği öne çekmek açısından da bazı avantajlar sağlıyor:
İŞTE ERKEN EMEKLİLİK İÇİN 7 FORMÜL…
1. ÇOCUKLAR AVANTAJ: Sigortalı kadın çalışanlar için çocukları üzerinden prim alma imkanı bulunuyor. Bu imkan 3 çocuğa kadar borçlanma ile 2160 gün, yani 6 yıl kazanç sağlıyor. Böylece yaşı ve yılı dolmuş bir anne 3 çocuğu varsa emekliliğinden 6 yıl erken emekli olabiliyor. Burada tek şart, çocukların sigortalı olmadan önce doğmuş olması.
2. ASKERLİK ÖNE ÇEKER
Erkek sigortalı çalışanlarda ise askerlik süreleri hem yaşı geriye alırken hem de prim kazanma imkanı sağlıyor. Sigortalı olmadan önce gerçekleştirilen askerlik için borçlanılması, sigorta giriş tarihini borçlanılan gün kadar geriye alıyor. Böylece en az 1 yaş önce emeklilik imkanı doğuyor.
3. 10 YIL PRİM YETİYOR
Kısmi emeklilik de yöntem ise 15 yıl ve 3600 günü dolduran vatandaşlar daha fazla çalışmadan emekli olabiliyor. Burada önemli olan şart ise yaş kısıtlaması. Bu kısıtlama kadınlarda 58, erkeklerde ise 60’tan başlıyor. Bu imkan 9 Eylül 1999 öncesi sigortalı olanlar için geçerli. Sonrası için ise prim 4500’e, yıl şartı 25 seviyesine çıkıyor.
4. YÜZDE 60 RAPOR YETER
Sigortalı çalışırken iş yapabilme gücünü en az yüzde 60 kaybeden kişiler sağlık raporu alarak malulen emekli olabiliyor. En az 1800 gün prim yeterli görülüyor.
5. VERGİ İNDİRİMİ YAŞI KALDIRIR
Engelli çalışan kişiler en az yüzde 40 engellilik ile vergi indirimi alımı sağladıklarında yaş şartına gözedilmeksizin 15 yıl 3 bin 600 günden başlayarak işe giriş tarihlerine göre 18 yıl 4680 güne kadar süreyle emekliliğe ayrılabiliyor.
6. YIPRANAN KAZANIR
Ağır işlerde çalışan vatandaşlar, madenciler, gazeteciler, gemi adamları gibi mesleklerde görev yapanlar sigortalılık sürelerine belli oranda gün eklenerek ve işe giriş tarihi geriye çekilerek emekli olabiliyor.
7. ANNEYE PRİM VAR
Başkasının bakımına muhtaç derecede engelli çocuğu olan annelerin de 1 Ekim 2008 tarihi sonrası primlerinin dörtte biri toplam primlerine ekleniyor. Bu süre yaş şartından da düşülüyor.
